Innowacje na rynku produktów żywnościowych z perspektywy polskich i czeskich konsumentów generacji Y

Main Article Content

Anetta Barska


Słowa kluczowe : globalizacja, konsument generacji Y, innowacje, produkt żywnościowy, zachowania konsumenta
Abstrakt
Nowoczesny rynek produktów żywnościowych jest rynkiem o wysokim poziomie innowacyjności, co jest konsekwencją zmian otoczenia, a wraz z nimi coraz bardziej zróżnicowanych oczekiwań konsumentów. Produkty żywnościowe służą nie tylko zaspokojeniu potrzeb podstawowych, ale także różnych hedonistycznych pragnień, sprzyjają zachowaniu smukłej sylwetki, wzrostowi sił witalnych, oszczędzają czas oraz chronią środowisko (Gutkowska, 2011). Obecnie na rynku zarysowują się dwie przeciwstawne tendencje z jednej strony nasilająca się globalizacja przyczynia się do ujednolicania postaw i zachowań konsumentów, a z drugiej - nasila się rola tożsamości, co skłania do regionalizacji. Przemysł spożywczy staje się coraz bardziej globalny. Rozwój międzynarodowych korporacji, przepływ kapitału i siły roboczej w skali międzynarodowej powodują dyfuzję kultur oraz wzrost tendencji do utożsamiania się z wartościami ponadnarodowymi. Jednak zjawisko homogenizacji potrzeb jest mniej zauważalne w obrębie produktów żywnościowych. Konsumpcja żywności ma najsilniejszy związek z kulturą kraju, a zatem w stosunku do konsumpcji przemysłowej jest mniej podatna na proces globalizacji. Znajomość postaw i zachowań konsumentów wobec innowacji może w znacznym stopniu przyczynić się do wzrostu innowacyjności podmiotu. Konsument jest nieocenionym źródłem informacji, niezbędnych dla producentów, zwłaszcza tych funkcjonujących w obszarach przygranicznych, w trakcie przygotowywania strategii marketingowych związanych z projektowaniem i wprowadzaniem nowych produktów na rynek. Obecnie nie ma jednego wspólnego stanowiska, czy decyzje zakupu produktów żywnościowych przez konsumentów generacji Y są determinowane przez globalne trendy, czy też są one wynikiem uwarunkowań lokalnych. Dlatego podjęcie tego problemu badawczego znajduje swoje uzasadnienie poznawcze z powodu jego niewystarczającego rozpoznania. Celem niniejszego artykułu jest identyfikacja percepcji innowacji na rynku żywnościowym przez konsumentów generacji Y. W postępowaniu badawczym wykorzystano analizę literatury przedmiotu i wyniki własnych badań przeprowadzonych wśród 606 konsumentów generacji Y, z obszarów przygranicznych Polski i Czech. Wyniki badań dowodzą, że młodzi konsumenci są otwarci na nowości. Innowacje na rynku żywności to kategoria subiektywna, a niektóre sposoby jej postrzegania były zróżnicowane ze względu na płeć oraz kraj pochodzenia respondentów.

Article Details

Jak cytować
Barska, A. (2017). Innowacje na rynku produktów żywnościowych z perspektywy polskich i czeskich konsumentów generacji Y. Zeszyty Naukowe SGGW W Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 17(1), 7–18. https://doi.org/10.22630/PRS.2017.17.1.1
Bibliografia

Adamczyk, G. (2010). Popularność żywności wygodnej. Journal of Agribusiness and Rural Development, 4(18), 5 13.

Adamowicz, M. (2008). Zachowanie konsumentów w procesach adopcji innowacji na rynku owoców, W: Innowacje i innowacyjność w sektorze agrobiznesu, T. 1. Rolnictwo, przemysł spożywczy, konsumenci, M. Adamowicz (red.), Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Allen, J.A. (1966). Scientific innovation and industrial prosperity, Longman, London.

Babicz-Zielińska, E., Jeżewska-Zychowicz, M., Tańska, M. (2013). Neofobia a zachowania konsumentów na rynku nowej żywności. Handel Wewnętrzny, styczeń – luty.

Barska, A. (2013). Kryteria wyboru produktów żywnościowych przez młodych konsumentów z Polski, Czech i Słowacji. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 3, 113-121.

Bartosik-Purgat, M. (2011). Kulturowe uwarunkowania zachowań konsumentów na przykładzie młodych Europejczyków, Wydawnictwo UE, Poznań.

Carter, C.F., Williams, B.R. (1957). Industry and technological process, Oxford University Press, London.

Choi, S.M., Ferle, C.L. (2004). Convergence across American and Korean young adults: socialisation variables indicate the verdict is still out. International Journal of Advertising, 23, 479-506. (Crossref)

Costa, A.I.A., Jongen, W.M.F. (2006). New insights into consumer-led food product development. Trends in Food Science&Technology, 17, 457-465. (Crossref)

Cyrek, P. (2007). Innowacyjność determinantą konkurencyjności przedsiębiorstw przemysłu spożywczego, W: Transfer wiedzy i działań innowacyjnych w obszarze agrobiznesu, S. Makarski, P. Cyrek, S. Dybka, A. Kasprzyk (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.

Czajkowska, K., Kowalska, H., Piotrowski, D. (2013). Rola konsumenta w procesie projektowania nowych produktów spożywczych. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 575, 23-32.

Earle, M., Earle, R., Anderson, A. (2007). Opracowywanie produktów spożywczych. Podejście marketingowe, WNT, Warszawa.

Figiel, A. (2004). Etnocentryzm konsumencki. Produkty krajowe czy zagraniczne, PWE, Warszawa.

Firlej, K., Makarska, A. (2012). Działania innowacyjne firm przemysłu spożywczego jako element ich strategii. Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis, Seria: Oeconomica, 297(68).

Freeman, C. (1986). The Role of Technical Change in National Economic Development, W: Technological Change, Industrial Restructuring and Regional Development, A. Amin, J. Goddard (eds.), Allan&Unwin, London.

Freeman, C. (1994). The economics of technical change. Cambridge Journal of Economics, 18(5), 463-514. (Crossref)

Giddens, A. (2008). Socjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Griffin, R.W. (2004). Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Gutkowska, K., Ozimek, I. (2005). Wybrane aspekty zachowań konsumentów na rynku żywności – kryteria zróżnicowania, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Gutkowska, K., Kowalczuk, I., Sajdakowska, M., Kozłowska, A., Olewnik-Mikołajewska, A., Żakowska-Biemens, S. (2014). Postawy konsumentów wobec innowacji na rynku żywności. Handel Wewnętrzny, 4 (351), 80-93.

Gutkowska, K. (2011). Innowacyjność konsumentów wobec produktów żywnościowych jako warunek rozwoju rynku żywności. Konsumpcja i Rozwój, 1, 108-119.

Haffer, M. (1998). Determinanty strategii nowego produktu polskich przedsiębiorstw przemysłowych, UMK, Toruń.

Janasz, W., Kozioł, K. (2007). Determinanty działalności innowacyjnej przedsiębiorstw, PWE, Warszawa.

Jeżewska-Zychowicz, M., Babicz-Zielińska, E., Laskowski, W. (2009). Konsument na rynku nowej żywności. Wybrane uwarunkowania spożycia, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Jeżewska-Zychowicz, M. (2009). Wybrane zachowania młodych konsumentów na rynku żywności tradycyjnej i ich uwarunkowania. Żywność Nauka Technologia Jakość, 2(93), 214-225.

Kotarba, W. (1987). Organizacja wynalazczości w przedsiębiorstwie, Zrzeszenie Wojewódzkich Klubów Techniki i Racjonalizacji, Warszawa.

Kowalczuk, I. (2011). Innowacyjna żywność w opinii konsumentów i producentów, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Lenart, A. (2008A). Projektowanie nowych produktów spożywczych. Cz. I. Przemysł Spożywczy, 62 (4), 2-7.

Lenart, A. (2008B). Projektowanie nowych produktów spożywczych. Cz. II. Przemysł Spożywczy, 62 (5), 8-12.

Macdonald, D. (2002). Teoria kultury masowej, W: Kultura masowa, Cz. Milosz (red.), Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Mazurek-Łopacińska, K. (2003). Zachowania nabywców i ich konsekwencje marketingowe, PWE, Warszawa.

Michałowska, M., Danielak, W. (2015). Wpływ globalizacji na zachowania konsumentów w województwie lubuskim w świetle badań. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H–Oeconomia, 49(3), 135 146. (Crossref)

Mansfield, E. (1968). Industrial Research and Technology Innovation, Norton W.W. and Co., New York.

Oslo Manual (2005). Guidelines for Collecting and Interpreting Technological Innovation Data, 3rd Edition, OECD/Eurostat, Paris.

Parmar, A. (2002A). Global youth united: homogeneous group prime target for U.S. marketers. Marketing News, 28 October, 1-49.

Parmar, A. (2002B). Dependent variables. Marketing News, 36(19), 4.

Penc, J. (1999). Innowacje i zmiany w firmie, Placet, Warszawa.

Rogers, E.M. (2003). Diffusion of innovations, Free Press, New York.

Rowe, S., Alexander, N., Almeida, N., Black, R., Burns, R., Bush, L., Crawford, P., Keim, N., Kris-Etherton, P., Weaver, C. (2011). Food Science Challenge: Translating the Dietary Guidelines for Americans to Bring About Real Behavior Change. Journal of Food Science, January, 76(1), 29–37. (Crossref)

Sajdakowska, M., Żakowska-Biemans, S. (2009). Postrzeganie żywności tradycyjnej przez polskich konsumentów na podstawie badań jakościowych. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 3 (64), 95-104.

Schumpeter, J.A. (1960). Teoria rozwoju gospodarczego, PWN, Warszawa.

Sikora, T. (2008). Znaczenie efektu kraju pochodzenia dla komunikacji w biznesie międzynarodowym. Zeszyty Naukowe KGŚ SGH, 23, 173-194.

Sojkin, B. (2012). Komercjalizacja produktów żywnościowych, PWE, Warszawa.

Sojkin, B., Olejniczak, T. (2012). Innowacyjność produktowa przedsiębiorstw na rynku artykułów żywnościowych. Konsumpcja i Rozwój, 1 (2), 130-140.

Sojkin, B., Małecka, M., Olejniczak, T., Bakalarska, M. (2009). Konsument wobec innowacji produktowych na rynku żywności, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Poznań.

Steenkamp, J. B. E., Ter Hofstede, F. (2002). International market segmentation: issues and perspectives. International Journal of Research in Marketing, 19(3), 185-213. (Crossref)

Szromnik, A., Wolanin-Jarosz, E. (2014). Etnocentryzm konsumencki na zglobalizowanym rynku-czynniki I procesy kształtowania (cz. 2). Marketing i Rynek, 4(21), 2-14.

Szwacka-Mokrzycka, J. (2013). Tendencje rozwojowe popytu i podaży żywności w Polsce, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Whitfield, P.R. (1979). Innowacje w przemyśle, PWE, Warszawa.

Ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2006 Nr 171 poz. 1225 z późniejszymi zmianami).

Zalega, T. (2016). Nowe trendy konsumpcyjne jako przejaw innowacyjnych zachowań współczesnych konsumentów. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 46, 202-225. (Crossref)

Zieliński, K., Żmija, D. (2013). Innovativeness in the Polish Food Industry, The International Conference Hradec Economic Days 2013: Economic Development and Management of Regions, University of Hradec Králové, Hradec Králové.

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.
Rekomendowane teksty