Wpływ wojny na Ukrainie na sytuację ekonomiczno-finansową wybranych branż polskiego sektora rolno-spożywczego

Adam Zając; Marcin Bogusz

doi:10.22630/PRS.2024.24.4.15

PDF

Opublikowane:

Dec 30, 2024

Numer

Tom 24 Nr 4 (2024)

Dział

Articles

CitedBy/Share

Adam Zając

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

https://orcid.org/0000-0002-8511-8117

Marcin Bogusz

Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie

https://orcid.org/0009-0000-2595-8205

DOI: https://doi.org/10.22630/PRS.2024.24.4.15

Słowa kluczowe : produkty rolne, sektor rolno-spożywczy, wojna na Ukrainie, szoki makroekonomiczne

Abstrakt

Wojna na Ukrainie znacząco wpłynęła na sytuację polskiego sektora rolnego. Wynika to z faktu sąsiadowania Polski z Ukrainą i związanej z tym perspektywie zagospodarowywania przez polski sektor rolno-spożywczy części popytu na towary ukraińskie. Celem artykułu jest próba oceny wpływu wojny na Ukrainie jako przykładu nieprzewidywalnego szoku makroekonomicznego na sytuację ekonomiczno-finansową wybranych branż polskiego sektora rolno-spożywczego. Metodami badawczymi, jakie wykorzystano są analiza statystyczna i porównawcza wybranych wskaźników finansowych w latach 2021-2023. Wpływ wojny na otoczenie makroekonomiczne, a także podaż produktów rolnych w ujęciu globalnym i wzrost cen surowców energetycznych i energii elektrycznej spowodowały istotne zmiany w sektorze. Wpływ wojny na Ukrainie szczególnie widoczny był w kilku branżach, które zwiększyły wolumeny produkcji, przejęły część popytu zagranicznego na produkty tych branż oraz poprawiły poziom swoich wyników finansowych, względem okresu przed wybuchem wojny.

Jak cytować

Zając, A., & Bogusz, M. (2024). Wpływ wojny na Ukrainie na sytuację ekonomiczno-finansową wybranych branż polskiego sektora rolno-spożywczego. Zeszyty Naukowe SGGW W Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 24(4), 42–57. https://doi.org/10.22630/PRS.2024.24.4.15

Bibliografia

Abay, K.A., Breisinger, C., Glauber, J. W., Kurdi, S., Laborde Debucquet, D., Siddig, K. (2022). The Russia-Ukraine crisis: Implications for global and regional food security and potential policy responses. MENA Working Papers 39, May 2022.

Aydınlıoğlu, Ö., Gencer, Z.T. (2020). Let Me Buy Before I Die! A Study on Consumers’ Panic Buying Behaviours During the Covid-19 Pandemic. Electronic Turkish Studies, 15(6).

Aziewicz, A. (2020). Zachowania konsumentów w Chinach w warunkach epidemii COVID-19. Gdańskie Studia Azji Wschodniej, (17), 174-185.

Bartoszewicz, A., Obłąkowska, K. (2021). Ramy polityki przeciwpandemicznej w sektorze kultury audytoryjnej–doświadczenia pierwszego roku pandemii COVID-19 w Polsce. Studia Polityczne, 49(4), 33-61.

Copernicus Climate Change Service (2023). European State of Climate 2023 Summary.

Dąbrowska, J., Dołżyńska, E., Hryniewicka, G. (2020). Wpływ nieprzewidzianych zdarzeń na łańcuchy dostaw na przykładzie pandemii COVID–19. Akademia Zarządzania, 4(2), 71–81

Gheibdoust, H., Gilaninia, S., Taleghani, M. (2023). The impact of the Ukraine war on the global food supply chain security: a literature review. International Journal of Logistics Economics and Globalisation, 10(2), 186-208.

Glauber, J., Laborde, D., Mamun, A., Vos, R. (2022). The Russia-Ukraine war's impact on global food markets: A historical perspective [W:] The Russia-Ukraine Conflict and Global Food Security. Section One: A Conflict with Global Consequences, Chapter 3, 18-23. https://doi.org/10.2499/9780896294394_03.

Grzelak, M., Sobczyk, O. (2024). Analiza wpływu konfliktu rosyjsko-ukraińskiego na bezpieczeństwo globalnych łańcuchów dostaw żywności. Nowa Polityka Wschodnia, 2(41), 136-160.

Gruchelski, M., Gruchelski, M. (2022). Impact of the war in the Ukraine on the food sector in Poland–preliminary forecasts®. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, (1), 238-245.

Grunert, K. G., Chimisso, C., Lähteenmäki, L., Leardini, D., Sandell, M. A., Vainio, A., Vranken, L. (2023). Food-related consumer behaviours in times of crisis: Changes in the wake of the Ukraine war, rising prices and the aftermath of the COVID-19 pandemic. Food Research International, 173, 113451.

GUS. Pobrano z: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/maly-rocznik-statystyczny-polski-2023,1,25.html

Hansen, N.J., Toscani, F., Zhou, J. (2023). Europe’s Inflation Outlook Depends on How Corporate Profits Absorb Wage Gains. IMF Blog, 26.

International Trade Center. Pobrano z: https://www.trademap.org/Country_SelProduct Country_TS.aspx?

Kępka, A., Pająk, N. (2022). Wpływ wojny w Ukrainie na wysokość inflacji w Polsce. Studia Ekonomiczne, Prawne i Administracyjne, 1(4), 59–72. DOI: 10.24136/sepia.2022.020.

Leal Filho, W., Fedoruk, M., Paulino Pires Eustachio, J.H., Barbir, J., Lisovska, T., Lingos, A., Baars, C. (2023). How the war in Ukraine affects food security. Foods, 12(21), 3996.

Loxton, M., Truskett, R., Scarf, B., Sindone, L., Baldry, G., Zhao, Y. (2020). Consumer behaviour during crises: Preliminary research on how coronavirus has manifested consumer panic buying, herd mentality, changing discretionary spending and the role of the media in influencing behaviour. Journal of Risk and Financial Management, 13(8), 166.

Michalek, R., Juszka, H. (1997). Automatyzacja rolniczych procesów technologicznych. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 445, 357-364.

Ministerstwo Rolnictwa. Pobrano z: https://zsrir.minrol.gov.pl/data.

Mrówczynska-Kamińska, A. (2008). Znaczenie rolnictwa w gospodarce narodowej w Polsce, analiza makroekonomiczna i regionalna. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego, 5, 96-108. https://doi.org/10.22630/PRS.2008.5.69.

Nanto, D.K., Cooper, W.H., Donnelly, J.M., Johnson, R. (2011). Japan’s 2011 Earthquake and Tsunami: Economic Effects and Implications for the United States, Congressional Research Service for Congress, 7-5700, R41702.

Polski Instytut Ekonomiczny (2022). Agresja Rosji podniesie inflację i koszty obsługi długu. Miesięcznik Makroekonomiczny PIE. Pobrane z: https://pie.net.pl/wp-content/ uploads/2022/02/Miesiecznik-Makro_2-22.pdf (2022.12.23).

Psaltopoulos, D. (2022). The Ukraine war and food security crisis. Eurasian Journal of Agricultural Economics (EJAE), 2(2), 13-23.

Shubravska, O., Prokopenko, K. (2022). The agricultural sector of Ukraine in the Global food Market: pre-war state and post-war prospects. Research on World Agricultural Economy, 3(4), 1-11.

Sienkiewicz, I. (2021). Wpływ pandemii COVID-19 na gospodarki wybranych krajów Unii Europejskiej. Review of European Affairs, 5(1), 43-59.

Strange, R. (2020). The 2020 Covid-19 pandemic and global value chains. Journal of Industrial and Business Economics, 47(3), 455-465.

Szczepański, M. (2020). Epidemia koronawirusa jako wydarzenie typu" czarny łabędź". Przegląd Ekonomiczny, (20), 8-12.

Wilkin, J. (2010). Wielofunkcyjność rolnictwa – nowe ujęcie roli rolnictwa w gospodarce i społeczeństwie [W:] Wilkin J. (red.). Wielofunkcyjność rolnictwa – kierunki badań, podstawy metodologiczne i implikacje praktyczne, IRWiR PAN, Warszawa.

World Bank. Pobrano z: https://www.worldbank.org/en/research/commodity-markets.

Ye, L., Abe, M. (2012). The impacts of natural disasters on global supply chains (No. 115). ARTNeT working paper series.

Statystyki