Korzyści i bariery rozwoju gospodarstw opiekuńczych w Polsce

Main Article Content

Maryla Bieniek-Majka


Słowa kluczowe : gospodarstwo opiekuńcze, rolnictwo, zrównoważony rozwój
Abstrakt
W związku zachodzącymi zmianami na wsi rolnicy stają przed koniecznością dywersyfikacji swojej działalności. Jednym z rozwiązań może być założenie gospodarstwa opiekuńczego. Celem artykułu jest wskazanie korzyści i barier funkcjonowania gospodarstw opiekuńczych w Polsce. Na podstawie literatury przedmiotu, wywiadów eksperckich i zebranych wypowiedzi uczestników projektu „Samodzielnie (nie samemu) – wspieranie osób z niepełnosprawnością w powiecie tucholskim”, zebrano czynniki prorozwojowe oraz bariery funkcjonowania gospodarstw opiekuńczych z punktu widzenia ich uczestników oraz właścicieli. Czynniki zostały pogrupowane w kategorie: ekonomiczne, społeczne, zdrowotne i prawne. Pomiędzy uczestnikami a właścicielami wystąpiły różnice w zakresie postrzegania korzyści i barier w zakresie funkcjonowania tego typu placówek. Właściciele wskazują przede wszystkim korzyści ekonomiczne i społeczne, uczestnicy – społeczne i zdrowotne. Niepokojący jest fakt, że obie grupy wskazują oznaczają czynniki prawne jako bariery rozwoju gospodarstw opiekuńczych. W związku z tym rekomenduje się konieczność wypracowania konkretnych przepisów prawnych, wskazania miejsca gospodarstw opiekuńczych w systemie opieki społecznej. Ponadto winno się przygotować nowe, długoterminowe projekty uwzgledniające potrzeby beneficjentów bezpośrednich, a także ich opiekunów (np. wydłużenie czasu dobowej opieki ponad 8 godzin mogłoby umożliwić ich aktywizację zawodową).

Article Details

Jak cytować
Bieniek-Majka, M. (2024). Korzyści i bariery rozwoju gospodarstw opiekuńczych w Polsce. Zeszyty Naukowe SGGW W Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 24(4), 5–15. https://doi.org/10.22630/PRS.2024.24.4.13
Bibliografia

Czapiewska, G. (2023). Gospodarstwa opiekuńcze jako perspektywiczny kierunek rozwoju usług społecznych w środowisku wiejskim. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, (67), 91-107.

Czyżewski, A., Stępień, S. (2013). Ekonomiczno-społeczne uwarunkowania zmian paradygmatu rozwoju rolnictwa drobnotowarowego w świetle ewolucji Wspólnej Polityki Rolnej. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych, (2), 25-39.

Elings, M. (2012). Effects of care farms: Scientific research on the benefits of care farms for clients. Plant Research International. Pobrano styczeń 2024 z: https://edepot.wur.nl/293755.

Gospodarstwa opiekuńcze - nowe rozwiązania dla obszarów wiejskich – Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie – spotkanie szkoleniowe on-line z dnia 20.02.2024 r. Pobrano marzec 2024 z: https://www.youtube.com/watch?v=OtqiAgEBmwU.

Hassink, J., Hulsink, W., Grin, J. (2012). Care Farms in the Netherlands: An Underexplored Example of Multifunctional Agriculture—Toward an Empirically Grounded, Organization‐Theory‐Based Typology. Rural Sociology, 77(4); 569-600.

Hemingway, A., Ellis-Hill C., Norton E. (2016). What does care farming provide for clients? The views of care farm staff. NJAS: Wageningen Journal of Life Sciences, 79(1), 23-29.

Iancu, S.C., Zweekhorst, M.B., Veltman, D.J., van Balkom, A.J., Bunders, J.F. (2014). Mental health recovery on care farms and day centres: a qualitative comparative study of users’ perspectives. Disability and Rehabilitation, 36(7), 573-583.

Jarosz, K. (2023). Usługi społeczne na obszarach wiejskich na przykładzie gospodarstw opiekuńczych. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Biologiae Pertinentia, 13(I), 41-48.

Krzysztofik-Pelka, M. (2022). Z prawnej problematyki świadczenia usług opiekuńczych w gospodarstwach rolnych. Przegląd Prawa Rolnego, 1(30), 107-124, DOI: 10.14746/ppr.2022.30.1.8.

Lesiewicz, J. (2018). Spostrzeżenia właścicieli gospodarstw opiekuńczych [w:] Rozwój usług opiekuńczych na terenach wiejskich, Minikowo.

Lesiewicz, J. (red.). (2023). Gospodarstwo opiekuńcze jako miejsce usamodzielnienia osób z niepełnosprawnością intelektualną, Minikowo.

Marcysiak, T., Kamiński, R., Kmita-Dziasek, E., Hapka, A. (2023). Gospodarstwa edukacyjne w systemie rolnictwa społecznego. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa-Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności „Dom Organizatora”.

Nazzaro, C., Uliano, A., Marotta, G. (2021). Drivers and Barriers towards Social Farming: A Systematic Review. Sustainability, 13(24), 14008. https://doi.org/10.3390/su132414008.

Subocz, E. (2019). Rolnictwo społeczne jako nowa funkcja obszarów wiejskich z perspektywy europejskiej i polskiej (Social farming as a new function of rural areas from the European and Polish perspective). Studia Obszarów Wiejskich, 54, 69-79. https://doi.org/10.7163/SOW.54.4

Szczurkowska, M., Podawca, K., Gworek, B. (2005). Wielofunkcyjny rozwój terenów wiejskich szansą dla wsi, Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 28, 49-59.

Tulla, A. F., Vera, A., Badia, A., Guirado, C., Valldeperas, N. (2014). Rural and regional development policies in Europe: Social farming in the common strategic framework (Horizon 2020). Journal of Urban and Regional Analysis, 6 (1), 35-52.

Wojcieszak-Zbierska, M., Roman, M., Nadolny, T. (2022). Functioning of care farms in Poland on the example of a selected case study. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 24(3), 231 243.

Zegar, J.S. (2007). Społeczne aspekty zrównoważonego rozwoju rolnictwa. Fragmenta Agronomica, 24(4), 282 298.

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.