Transmisja cen w łańcuchu marketingowym pieczywa i jej wybrane determinanty w krajach Unii Europejskiej

Main Article Content

Marta Skrzypczyk


Słowa kluczowe : pionowa transmisja cen, zboża, Unia Europejska
Abstrakt
Sektor zbożowy należy do jednych z ważniejszych w gospodarce żywnościowej krajów Unii Europejskiej (UE). Ceny ziarna oraz produktów jego przetwórstwa, ich zmiany w czasie i wzajemne powiązania, przekładają się bezpośrednio na sytuację dochodową producentów rolnych oraz konsumentów, stąd często stawały się przedmiotem analiz. W niniejszym opracowaniu skoncentrowano się na procesie pionowej transmisji cen, tj. przepływie impulsów od cen surowców rolnych do cen detalicznych w krajach UE oraz wpływie wybranych czynników rynkowych na ten proces. Badania empiryczne przeprowadzono na podstawie miesięcznych cen skupu pszenicy konsumpcyjnej oraz miesięcznych indeksów cen detalicznych pieczywa w krajach UE w latach 2015-2021, wykorzystując modele ARDL. Analiza wykazała, że szybkość i skala reakcji cen pieczywa na szok spowodowany zmianą cen pszenicy była zróżnicowana w poszczególnych krajach. Badania przyczyn odmiennego zachowania cen, bazujące na podejściu ilościowym i jakościowym, wskazały na występowanie i) negatywnej zależności między udziałem piekarni przemysłowych w produkcji pieczywa ogółem a natychmiastową reakcją cen konsumenta na zmiany cen pszenicy oraz ii) negatywnej zależności między stopniem koncentracji handlu detalicznego oraz PKB per capita a długookresowym przełożeniem cen skupu na ceny pieczywa

Article Details

Jak cytować
Skrzypczyk, M. (2022). Transmisja cen w łańcuchu marketingowym pieczywa i jej wybrane determinanty w krajach Unii Europejskiej. Zeszyty Naukowe SGGW W Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 22(1), 28–42. https://doi.org/10.22630/PRS.2022.22.1.3
Bibliografia

AIBI Market Reports (2013). AIBI Bread Market Report 2013. Pobrano listopad 2021 z: draft-AIBI-Bread-Market-report-2013.pdf/.

Acosta, A., Ihle, R., von Cramon-Taubadel, S. (2019). Combining market structure and econometric methods for price transmission analysis. Food Security, 11, 941–951, DOI: 10.1007/s12571-019-00951-w. (Crossref)

Bakucs, Z., Fałkowski, J., Ferto, I. (2013). Does Market Structure Influence Price Transmission in the Agro-food Sector? A Meta-analysis Perspective. Journal of Agricultural Economics, 65, 1-25, DOI: 10.1111/1477-9552.12042. (Crossref)

Bukeviciute, L., Dierx, A., Ilzkovitz, F., Roty, G., (2009). Price transmission along the food supply chain in the European Union. Selected paper prepared for presentation at the 113th Seminar of the European Association of Agricultural Economists, Chania, Crete, 3-6 September 2009, 1-17, DOI: 10.22004/ag.econ.57987.

Conforti, P. (2004). Price transmission in selected agricultural markets. Rome. FAO.

McCorriston, S., Morgan, C., W. Rayner, A. J. (2001). Price transmission: the interaction between market power and returns to scale. European Review of Agricultural Economics, 28, 143-159. (Crossref)

Euromonitor International. (2013).

Eurostat (2021a). Eurostat database. Pobrano grudzień 2021 z: https://ec.europa.eu/eurostat/data/database/.

Eurostat (2021b). Eurostat database. Pobrano grudzień 2021 z: https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/NAMA_10_PC__custom_2350988/default/table?lang=en.

Food price monitoring tool (2021). Eurostat. Pobrano grudzień 2021 z: http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=prc_fsc_idx&lang=en.

Frey, G., Manera, M. (2007). Econometric models of asymmetric price transmission. Journal of Economic Survey, 21(2), 349-415, DOI: 10.1111/j.1467-6419.2007.00507.x. (Crossref)

Gardner, B.L. (1975). The Farm-Retail Price Spread in a Competitive Food Industry. American Journal of Agricultural Economics, 57, 383-406. (Crossref)

Gianluigi, F., Jiménez-Rodríguez R., Onorante, L. (2010). Food price pass-through in the euro area. The role of asymmetries and non-linearities. European Central Bank. Working Paper Series 1168.

GIRA (2019). A European Bakery Markets Overview. Pobrano grudzień 2021 z: https://www.nedverbak.nl/uploads/2020/02/3_Gira_Bake_Off_2018_Europe_NL.pdf.

Hamulczuk, M. (2018). Przestrzenna integracja towarowych rynków rolnych. Warszawa. Wydawnictwo SGGW.

Hassouneh, I., Holst, C., Serra, T., von Cramon-Taubadel, S., Gil, J. M. (2015) Overview of price transmission and reasons for different adjustment patterns across EU member states. W: McCorriston, S. (red.) Food Price dynamics and Price Adjustment in the EU (ss. 51-64). Oxford: Oxford University Press, 2015, DOI:10.1093/acprof:oso/9780198732396.003.0003. (Crossref)

International Monetary Fund. (2008). Is Inflation Back? Commodity Prices and Inflation. W: World Economic Outlook, October (ss. 93-128). Pobrano grudzień 2021 z: https://www.elibrary.imf.org/view/books/081/09337-9781589067585-en/ch003.xml.

Investigation of the determinants of farm-retail price spreads. Final report to DEFRA. (2004). London Economics. Pobrano grudzień 2021 z: https://londoneconomics.co.uk/wp-content/uploads/2011/09/92-Investigation-of-the-determinants-of-farm-retail-price-spreads.pdf.

Jerzak, M., Florek, J. (2013). Zmienność cenowa zbóż i jej wpływ na stabilność cen produktów w podmiotach sektora zbożowego w Polsce. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 336(3), 67-82.

Komisja Europejska, DG AGRI - Monthly Market Prices. (2021). Pobrano grudzień 2021 z: https://agridata.ec.europa.eu/extensions/DashboardPrice/DashboardMarketPrices.html.

Kufel-Gajda, J., Figiel, S., Krawczak M. (2017). Struktury rynkowe a transmisja cen w łańcuchach rolno-żywnościowych. Warszawa. IERiGŻ-PIB, Program Wieloletni 2015-2019, 141.

Listorti, G., Esposti, R. (2012). Horizontal price transmission in agricultural markets: fundamental concepts and open empirical issues. Bio-Based and Applied Economics, 1(1), 81-108, DOI: 10.22004/ag.econ.125721.

Lloyd, T.A. (2017). Forty years of price transmission research in the food industry: Insights, challenges and prospects. Journal of Agricultural Economics, 68, 3-21, DOI: 10.1111/1477-9552.12205. (Crossref)

Meyer, J., von Cramon-Taubadel, S. (2004). Asymmetric price transmission: a survey. Journal of Agricultural Economics, 50, 581–611, DOI: 10.22004/ag.econ.24822. (Crossref)

Rembeza, J. (2010). Transmisja cen w gospodarce polskiej. Koszalin. Politechnika Koszalińska.

Rembeza, J. (2006). Transmisja cen na rynku zbóż w Polsce. W: Seremak-Bulge, J. (red.) Ewolucja rynku zbożowego i jej wpływ na proces transmisji cen (ss. 117-153). Warszawa. IERiGŻ-PIB, Program Wieloletni 2005-2009, 143.

Santeramo, F. G., von Cramon-Taubadel, S. (2016). On perishability and Vertical Price Transmission: empirical evidences from Italy. Bio-based and Applied Economics Journal, 5(2), 199-214, DOI: 10.22004/ag.econ.276277.

Szajner, P. (2017). Transmisja cen na rynku mleka w Polsce w latach 2004-2017. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 353(4), 3-23, DOI: 10.5604/01.3001.0010.6739. (Crossref)

Vavra, P., Goodwin, B. (2005). Analysis of Price Transmission Along the Food Chain. OECD Food, Agriculture and Fisheries Papers, 3, OECD, DOI: 10.1787/752335872456. (Crossref)

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.
Rekomendowane teksty