Wpływ możliwych zmian struktury i poziomu intensywności produkcji na produkcyjność roślin i siłę oddziaływań środowiskowych w perspektywie 2030 roku

Main Article Content

Jerzy Kolpiński
Janusz Smagacz
Jarosław Stalenga


Słowa kluczowe : zmiany organizacyjno-produkcyjne, produkcyjność roślin, system produkcji, intensywność produkcji, oddziaływanie środowiskowe
Abstrakt
W pracy dokonano oceny zmian w strukturze produkcji roślinnej i poziomu intensywności nawożenia mineralnego NPK oraz bilansu azotu brutto w latach 2012-2020 i w perspektywie roku 2030. W opracowaniu przyjęto szereg założeń prognostycznych uwzględniających możliwość realizacji celów koncepcji EZŁ w uwarunkowaniach przyrodniczo-produkcyjnych polskiego rolnictwa. Z analizy wynika, że w perspektywie 2030 roku należy oczekiwać obniżenia intensywności nawożenia i całkowitej produkcji roślinnej, przy wzroście powierzchni upraw ekologicznych, z jednoczesną poprawą efektywności wykorzystania składników nawozowych, co powinno prowadzić do zmniejszenia presji ze strony biogenów (azotu) na środowisko.

Article Details

Jak cytować
Kolpiński, J., Smagacz, J., & Stalenga, J. (2022). Wpływ możliwych zmian struktury i poziomu intensywności produkcji na produkcyjność roślin i siłę oddziaływań środowiskowych w perspektywie 2030 roku. Zeszyty Naukowe SGGW W Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 22(2), 4–16. https://doi.org/10.22630/PRS.2022.22.2.5
Bibliografia

Dane o rolnictwie ekologicznym (Data on organic farming). (2022). IJHRS, Warszawa. Tryb dostępu: https://www.gov.pl/web/ijhars/dane-o-rolnictwie-ekologicznym Data dostępu: 9.06.2022.

Józwiak, W. (2013). Warunki gospodarowania oraz zmiany zachodzące w rolnictwie w latach 1989-2010 (The conditions of management and changes occurring in agriculture in 1989-2010). [W:] Zmiany zachodzące w gospodarstwach rolnych w latach 2002-2010. PSR 2010, (red.) W. Józwiak i W. Ziętara. GUS, Warszawa, 7-23.

Jończyk, K., Stalenga, J., Kopiński, J. (2021). Ocena możliwości ograniczenie strat biogenów w efekcie wzrostu powierzchni rolnictwa ekologicznego (Assessment of the possibility of reducing nutrient losses as a result of the increase in organic farming area. [W:] P. Skowron (red.) Analiza i propozycje wskaźników dla potrzeb Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej, dotyczących realizacji celu Strategii „Bioróżnorodności” oraz Strategii „Od pola do stołu” (F2F) – ograniczania strat składników pokarmowych oraz stosowania/zużycia nawozów. Ekspertyza na potrzeby MRiRW, Puławy, 82-90 (mat. niepublikowane)

Jończyk, K., Stalenga, J. (2010). Możliwości rozwoju różnych systemów produkcji rolniczej w Polsce (Possibilities of development of various agricultural production systems in Poland). Studia i Raporty IUNG-PIB, 22: 87 99.

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu regionów. 2020. Strategia „od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego. EC (European Commission), COM(2020) 381 final, 20.5.2020.

Kopiński, J. (2019A). Aktualizacji i uzupełnienia danych prognostycznych w zakresie podstawowych aktywności rolniczych, z których szacowane są emisje gazów cieplarnianych na potrzeby przygotowania 7 Raportu Rządowego dla Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych (Updating and supplementing forecast data in the field of basic agricultural activities, from which greenhouse gas emissions are estimated for the purposes of the preparation of the 7th Government Report for the Conference of the Parties to the United Nations Framework Convention). Ekspertyza na potrzeby MRiRW, Puławy, lipiec 2019 (materiały niepublikowane).

Kopiński, J. (2017). Bilans azotu brutto - agrośrodowiskowy wskaźnik oddziaływania rolnictwa na środowisko. Opis metodyki, omówienie wyników bilansu na poziomie NUTS-0, NUTS-2. (Gross nitrogen balances (budget) - agrienvironmental indicators of changes of agricultural production. Methodology and the results of balances on the level NUTS-0 (Poland), NUTS-2 (voivodeships)). IUNG-PIB Monografie i rozprawy naukowe, Puławy, 55.

Kopiński, J. (2019B). Kierunki rozwoju różnych systemów produkcji roślinnej w Polsce (Directions of development of various plant production systems in Poland). Studia i Raporty IUNG-PIB, 60(14): 103-128.

Kopiński, J. (2018A). Ocena zmian organizacyjno-produkcyjnych w polskim rolnictwie w kontekście wybranych oddziaływań środowiskowych. (Assessment of organizational and production changes in Polish agriculture in the context of selected environmental impact). Problemy Rolnictwa Światowego, 18(4), 284-294.

Kopiński, J. (2018B). Stan aktualny oraz prognoza zmian różnych kierunków produkcji rolniczej w Polsce (The current state and the forecast of changes in various directions of agricultural production in Poland). Studia i Raporty IUNG-PIB, 55(9), 47-75.

Kopiński, J. (2018C). Zróżnicowanie gospodarki nawozowej azotem w polskim rolnictwie (Diversity of nitrogen management in polish agriculture). Pol. J. Agron., 32, 3-16.

Kopiński, J., Krasowicz, S. (2021). Regionalne zróżnicowanie nawozochłonności produkcji roślinnej. (Analysis of changes in the reaction of Polish soils until 2030, in the context of the possibility of limiting the potential losses of macronutrients). Studia i Raporty IUNG-PIB, 2021, 65(19), 123-149.

Kopiński, J., Matyka, M. (2014). Stan obecny i przewidywane zmiany produkcji rolniczej w Polsce w perspektywie roku 2030 (The current state and projected changes in agricultural production in Poland in the perspective of 2030). Studia i Raporty IUNG-PIB, 40(14), 45-58.

Kopiński, J., Ochal, P. (2022). Analiza zmian odczynu gleb Polski do roku 2030, w kontekście możliwości ograniczenia potencjalnych strat makroskładników nawozowych. (Analysis of changes in the reaction of Polish soils until 2030, in the context of the possibility of limiting the potential losses of macronutrients). Studia i Raporty IUNG-PIB, 2022, 67(21) (w druku).

Kuś, J., Jonczyk, K. (2018). Produkcyjne i środowiskowe skutki stosowania różnych systemów gospodarowania w Osinach. (Production adn environmental effects of different farming systems tested in an experiment in Osiny [W:] M. Marks, M. Jastrzębska, M. K. Kostrzewska (red.) Eksperymenty wieloletnie w badaniach rolniczych w Polsce. UWM, Olsztyn, 133-157.

Kremer, A.M. (2013). Nutrient Budgets EU-27, Norway, Switzerland. Methodology and Handbook. Luxembourg, Eurostat/OECD. EC Eurostat, ver. 1.02, date: 17/05/2013.

Madej, A., Pecio, A. (2021). Możliwości ograniczenia strat biogenów poprzez optymalizację nawożenia w warunkach rolnictwa precyzyjnego w Polsce (Possibilities of reducing nutrient losses by optimizing fertilization in the conditions of precision agriculture in Poland). Ekspertyza dla MRIRW, Puławy (materiały niepublikowane).

Matyka, M. (2014). Plonowanie wybranych gatunków roślin uprawnych w Polsce, Niemczech i 27 krajach Unii Europejskiej w latach 1961-2012 (Yielding of selected agricultural crops in Poland, Germany and 27 countries of European Union in the years 1961-2012). Rocz. Nauk. SERiA, 16(3), 183-187.

Matyka, M. (2013). Tendencje zmian zużycia nawozów mineralnych w Polsce na tle Unii Europejskiej. (Ttrends in consumption of mineral fertilizers in Poland against the background of the European Union). Roczn. Nauk. SERiA,, 15(3) 237-241.

Matyka, M., Kopiński, J. (2016). Tendencje zmian w produkcji roślinnej w Polsce w latach 2000-2014 (Trends in changes in plant production in Poland in 2000-2014 years). Monografie PW IERiGŻ-PIB, R-39, 11-31.

Michalczyk, J. (2013). Główne przesłanki bezpieczeństwa żywnościowego Polski i próba jego pomiaru (Main determinants of Poland's food security and an attempt of its measuring). Prace Nauk. UE we Wrocławiu, 315, 577-591.

Mikuła, A. (2012). Bezpieczeństwo żywnościowe Polski (Food security in Poland). Rocz. Nauk. Rol. i Roz. Ob. Wiejskich, 99(4), 39-48.

Mrówczyński, M. (2021). Skutki wycofania substancji czynnych środków ochrony roślin dla praktyki rolniczej, doradztwa, nauki i środowiska (Effects of withdrawal of active substances in plant protection products for agricultural practice, consulting, science and the environment). Mat. webinarium (pdf), Poznań, 26.03.2021.

Ochrona Środowiska 2014…2020 (Environmental), (2013-2021). GUS, Warszawa.

Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. (Strategic Plan for the Common Agricultural Policy for 2023-2027). (2021). MRiRW, Warszawa, II wersja projektu, lipiec 2021.

Poland’s National Inventory Reports 2016…2022, (2016-2022). IOŚ-PIB, KOBiZE, Warszawa.

Produkcja upraw rolnych i ogrodniczych w 2012…2020 roku, (Production of agricultural and horticultural crops in 2012…2020), (2013-2022). GUS, Warszawa.

Raport roczny z badań monitoringowych w 2020 roku. (Annual report on monitoring studies in 2020). (2022). IMGW-PIB, Warszawa, s. 488. Tryb dostępu: https://powietrze.gios.gov.pl/pjp/documents/download/109960 Data dostępu: 9.06.2022.

Rocznik Statystyczny Rolnictwa (Statistical yearbook of agriculture), (2013-2021) GUS, Warszawa.

Runowski, H. (2014). Ekonomika rolnictwa – przemiany w gospodarstwach rolnych. (The economics of agriculture - changes in farms). [W:] N. Drejerska (red.) Rolnictwo, gospodarka żywnościowa, obszary wiejskie – 10 lat w Unii Europejskiej. (s. 31-48). Wyd. SGGW, Warszawa.

Smagacz, J. (2016). Konsekwencje organizacyjne i środowiskowe różnych systemów uprawy roli. (Organizational and environmental consequences of different tillage systems). Studia i Raporty IUNG-PIB, 47(1), 71-85.

Stan środowiska w Polsce. Raport 2014, (The state of the environment in Poland. Report 2014). (2014). Biblioteka Monitoringu Środowiska., Warszawa, s. 208 oraz dane GIOŚ 2017 niepublikowane.

Szajner, P. (2017). Strategiczne aspekty rozwoju sektora cukrowniczego w Polsce po reformie regulacji rynkowych w 2017 r. (Strategic aspects of the development of the sugar sector in Poland after the reform of market regulation in 2017). Mat. Konf. IERiGŻ-PIB, Licheń, 19-21 Czerwiec 2017.

Środki produkcji w rolnictwie w roku gospodarczym 2011/2012…2019/2020 (Means of production in agriculture), (2013-2022). GUS, Warszawa.

Udział polskiego rolnictwa w emisji związków azotu i fosforu do Bałtyku. (Contribution of Polish agriculture to emission of nitrogen and phosphorus compounds to the Baltic Sea). J. Igrasa i M. Pastuszak (red.) (2009). IUNG-PIB Puławy, MIR Gdynia, ss. 416.

Użytkowanie gruntów, powierzchnia zasiewów i pogłowie zwierząt gospodarskich w 2012…2020 roku, (Land use and sown area in 2012…2020), (2013-2022). GUS, Warszawa.

Wigier, M. (red.). (2011). Analiza efektów realizacji polityki rolnej wobec rolnictwa i obszarów wiejskich (Analysis of the effects of agricultural policy implementation on agriculture and rural areas). Wyd. IERiGŻ-PIB (PW 2011-2014). Warszawa, 26, ss. 144.

Wpływ Europejskiego Zielonego Ładu na polskie rolnictwo (Influence of the European Green Deal on Polish agriculture). (2022). Polityka Insight, Warszawa, ss. 118.

Wrzaszcz, W., Kopiński, J. (2019). Gospodarka nawozowa w Polsce w kontekście zrównoważonego rozwoju rolnictwa. Studia i monografie, IERiGŻ-PIB, 178, ss. 145.

Zalewski, A. (2022). Rynek nawozów mineralnych w Polsce – stan obecny i tendencje zmian (The mineral fertilizers market in Poland - the current state and trends of changes). Mat. webinarium IERiGŻ-PIB. Warszawa, 25.03.2022. (mat. niepublikowane).

Zwierzęta gospodarskie w 2014…2020 roku, (Farm animals in 2014…2020) (2015-2021). GUS, Warszawa.

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.
Rekomendowane teksty