Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w przemyśle spożywczym krajów Unii Europejskiej

Karolina Pawlak

doi:10.22630/PRS.2016.16.2.45

PDF

Opublikowane:

Jun 30, 2016

Numer

Tom 16 Nr 2 (2016)

Dział

Articles

CitedBy/Share

Karolina Pawlak

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

https://orcid.org/0000-0002-5441-6381

DOI: https://doi.org/10.22630/PRS.2016.16.2.45

Słowa kluczowe : bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ), przepływy BIZ, wartość skumulowana BIZ, przemysł spożywczy, kraje Unii Europejskiej, przedsiębiorstwa kontrolowane przez kapitał zagraniczny

Abstrakt

Celem artykułu było przedstawienie napływu i skumulowanej wartości bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w przemyśle spożywczym krajów UE oraz zidentyfikowanie zróżnicowania stopnia koncentracji działalności, wydajności pracy i intensywności inwestowania w przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego kontrolowanych przez kapitał zagraniczny w tych państwach na tle wszystkich przedsiębiorstw sektora przetwórstwa żywności. W badaniach wykorzystano dane Urzędu Statystycznego Unii Europejskiej (Eurostat). W przemyśle spożywczym krajów UE do końca 2012 roku zainwestowano kapitał zagraniczny o wartości 202,2 mld euro, z czego większość pochodziła z wewnątrzwspólnotowego transferu kapitału. We wszystkich państwach UE przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego kontrolowane przez kapitał zagraniczny odznaczały się większą niż przeciętnie w sektorze koncentracją skali działalności oraz lepszym wyposażeniem pracy w kapitał, co w konsekwencji wpływało na wyższą wydajność pracy. Często niższy był w nich natomiast poziom intensywności inwestowania. Większą siłą ekonomiczną i pozycją konkurencyjną determinowaną potencjałem wytwórczym jednej jednostki oraz przewagami wydajnościowymi charakteryzowały się kontrolowane przez kapitał zagraniczny podmioty przetwórstwa żywności w państwach UE-15 niż w UE-12.

Jak cytować

Pawlak, K. (2016). Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w przemyśle spożywczym krajów Unii Europejskiej. Zeszyty Naukowe SGGW W Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 16(2), 242–257. https://doi.org/10.22630/PRS.2016.16.2.45

Bibliografia

Adamowicz, M. (1997). Inwestycje zagraniczne w przemyśle rolno-spożywczym Polski. Przemysł Spożywczy, 51(10), 2-4.

Ambroziak, Ł. (2015). Bezpośrednie inwestycje polskich przedsiębiorstw przemysłu spożywczego za granicą w świetle uppsalskiego modelu internacjonalizacji. W: I. Szczepaniak, K. Firlej (red.) Przemysł spożywczy – makrootoczenie, inwestycje, ekspansja zagraniczna (s. 113-130). Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Anatassopoulos, G., Trail, W.B. (1998). Determinants of foreign entry strategies in Greek food industry. Agribusiness, 14(4), 267-279. (Crossref)

Chechelski, P. (2007). Wpływ korporacji transnarodowych na wydajność pracy w przemyśle spożywczym w Polsce. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 9(3), 45-49.

Chechelski, P. (2008a). Wpływ procesów globalizacji na polski przemysł spożywczy. Studia i Monografie, 145. Warszawa: IERiGŻ-PIB.

Chechelski, P. (2008b). Znaczenie korporacji transnarodowych w polskim eksporcie żywności. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 10(4), 42-46.

Chechelski, P. (2013). Korporacje transnarodowe w procesie globalizacji polskiego przemysłu spożywczego. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 15(3), 39-44.

Connor, J.M. (1983). Determinants of foreign direct investment by food and tobbaco manufacturers. American Journal of Agricultural Economics, 65(2), 395-404. (Crossref)

Dunning, J.H. (1981). International production and the multinational enterprise. London: Allen & Unwin.

Działalność gospodarcza podmiotów z kapitałem zagranicznym w 2014 roku (2015). Warszawa: GUS.

EUROSTAT. EU direct investments. Pobrane 23 kwietnia 2016 z: http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do.

EUROSTAT. Foreign controlled EU enterprises – inward FATS. Pobrane 23 kwietnia 2016 z: http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do.

Golejewska, A. (2008). Bezpośrednie inwestycje zagraniczne a proces restrukturyzacji gospodarki: aspekt teoretyczny. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Gopinath, M., Pick, D., Vasavada, U. (1999). The economics of foreign direct investment and trade with an application to the U.S. food processing industry. American Journal of Agricultural Economics, 81(2), 442-452. (Crossref)

Gorynia, M. (red.). (2005). Strategie firm polskich wobec ekspansji inwestorów zagranicznych. Warszawa: PWE. (Crossref)

Gorynia, M., Jankowska, B. (2007). Teorie internacjonalizacji. Gospodarka Narodowa, 10, 21-44. (Crossref)

Karaszewski, W. (red). (2012). Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w województwie kujawsko-pomorskim. Toruń: Wydawnictwo „Dom Organizatora”.

Madej, Z. (2002). Powiązania między globalnym a polskim rynkiem kapitałowym. W: B. Liberska (red.) Globalizacja. Mechanizmy i wyzwania (s. 236-256). Warszawa: PWE.

Makki, S.S., Somwaru, A., Bolling, Ch. (2004). Determinants of foreign direct investment in the food processing industry: A comparative analysis of developed and developing economies. Journal of Food Distribution Research, 35(3), 60-67.

Mattson, J.W., Koo, W.W. (2002). U.S. processed food exports and foreign direct investment in the Western Hemisphere. Agribusiness & Applied Economics Report, 484. Fargo: North Dakota State University, Department of Agribusiness and Applied Economics, Center for Agricultural Policy and Trade Studies.

Michałek, J.J., Brzozowski, M., Cieślik, A. (red.). (2012). Wpływ rozwoju społecznego na handel i inwestycje zagraniczne. Przypadek krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Warszawa: PWE.

OECD Benchmark Definition of Foreign Direct Investment. Third Edition (1996). Paris: OECD.

Pilarska, Cz. (2005). Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w teorii ekonomii. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.

Polskie i zagraniczne inwestycje bezpośrednie w 2011 r. (2013). Warszawa: NBP – Departament Statystyki.

Rowiński, J., Bielecki, J. (2002). Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w przemyśle rolno-spożywczym. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 1, 18-37.

Rymarczyk, J. (2012). Biznes międzynarodowy. Warszawa: PWE.

Smith, A. (1776). An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations. Vol. 2. London: Printed for W. Strahan and T. Cadell. (Crossref)

Świerkocki, J. (2004). Zarys międzynarodowych stosunków gospodarczych. Warszawa: PWE.

Szymański, W. (2004). Interesy i sprzeczności globalizacji. Warszawa: Difin.

Urban, R. (1996). Inwestycje zagraniczne w przemyśle spożywczym. Przemysł Spożywczy, 50(8), 19-20.

Walkenhorst, P. (2001). Determinants of foreign direct investment in the food industry: The case of Poland. Agribusiness, 17(3), 383-395. (Crossref)

World Investment Report 2008 (2008). New York and Geneva: UNCTAD.

Xun, L., Awokuse, T.O. (2005). The determinants of US outgoing FDI in the food-processing sector. Selected paper prepared for presentation at the American Agricultural Economics Association Annual Meeting, Providence, Rhode Island, 24-27 July 2005, 1-22.

Statystyki