Znaczenie sektora agrobiznesu w Polsce i na Ukrainie

Main Article Content

Ludwik Wicki
Mykola Orlykovskyi


Słowa kluczowe : agrobiznes, handel zagraniczny, wydajność pracy, struktura agrobiznesu, Ukraina
Abstrakt
W artykule podjęto próbę oceny porównawczej znaczenia agrobiznesu w gospodarce na Ukrainie i w Polsce. Analizą objęto lata 2001-2015. Dane pochodziły z oficjalnych źródeł statystycznych. Stwierdzono, że znaczenie agrobiznesu w Polsce w całym okresie zmniejszało się, a jego udział w wartości dodanej brutto w gospodarce wynosił w 2015 roku 6%, podczas, gdy na Ukrainie było to aż 15% i w ostatnich latach wzrastało. Agrobiznes miał też wysoki udział w eksporcie. W Polsce było to 15%, a na Ukrainie aż 38% w 2015 roku. W strukturze zatrudnienia w agrobiznesie dominowało rolnictwo z udziałem około 80% w obu krajach. Wewnętrzna struktura agrobiznesu była nowocześniejsza w Polsce, gdzie aż 58% wartości dodanej brutto było generowane w sektorze przetwórstwa żywności. Na Ukrainie było to tylko 24%. Znaczenie agrobiznesu w gospodarce ukraińskiej było wyższe niż w polskiej, ma on też tam bardziej surowcowy charakter. Na Ukrainie większy jest potencjał dalszego rozwoju wynikający z dużych zasobów ziemi rolniczej i możliwości wzrostu przetwórstwa żywności i jej eksportu.

Article Details

Jak cytować
Wicki, L., & Orlykovskyi, M. (2019). Znaczenie sektora agrobiznesu w Polsce i na Ukrainie. Zeszyty Naukowe SGGW W Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 19(2), 210–223. https://doi.org/10.22630/PRS.2019.19.2.36
Bibliografia

Bukin, E., Skrypnyk, A., Talavyria, M. (2015). The rise of the ‘emerging economies’: towards functioning agricultural markets and trade relations? World wheat market instability inspired by emerging markets. Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 1, 47-62.

Cherevko, G. (2012). Agricultural Holding as new organizational form of multiple issues manage in the agribusiness of Ukraine. Agrarian Economy, 5(1-2), 32.

Cherevko, G. (2015). Efektywność funkcjonowania gospodarki żywnościowej na Ukrainie. Roczniki Naukowe SERiA, 17(4), 70-74.

Cherevko, G. (2016). Rapeseed growing for energy purposes in Ukraine. Roczniki Naukowe SERiA, 18(3), 29 34.

Cherevyk, D., Hamulczuk, M. (2018). Ukraiński rynek kukurydzy na tle zmian światowych. Problemy Rolnictwa Światowego, 18(2), 33-43. DOI: 10.22630/PRS.2018.18.2.32. (Crossref)

Chibowski, P., Izdebski, W., Laskowska, E., Makarchuk, O., Skudlarski, J., Zaika, S., Zając, S. (2016). Stan i perspektywy produkcji roślin oleistych w Polsce i na Ukrainie w kontekście rozwoju sektora biopaliw transportowych. Problemy Rolnictwa Światowego, 16(1), 60-70.

Davis, J.H., Goldberg, R.A. (1957). A Concept of agribusiness. Division of Research, Graduate School of Business Administration, Harvard University, Boston.

Dibrova, A., Dibrova, L., Labenko, O. (2015). State Financial Support of Agriculture in Ukraine. Problems of World Agriculture, 15(4), 26-32.

Dibrova, L., Dibrova, A., Ryabchenko, O., Zhemoyda, O. (2014). Ukrainian prospects in the space of European agro-food trade based on quantitative economic analysis. Problems of World Agriculture, 14(4), 57-71.

Gołębiewski, J. (2018). Zmiany na rynku energii odnawialnej w Unii Europejskiej w kontekście strategii cyrkularnej biogospodarki. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 105(2), 82-92. DOI: 10.22630/RNR.2018.105.2.18. (Crossref)

Grontkowska, A., Wicki, L. (2015). Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 102(3), 20-32.

GUS (2002-2016). Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, lata 2001-2015. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.

Heyenko, M. (2010). Zagraniczne inwestowanie w rozwój przedsiębiorstw rolniczych. Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 81, 53-62.

Horbonos, F., Pavlenchyk, N., Рavlenchyk, A., Skrynkovskyy, R. (2018). Study of cooperation in agribusiness as a socio-economic phenomenon. Technology audit and production reserves,1/5(39), 14-21. DOI: 10.15587/2312-8372.2018.124670. (Crossref)

Horin, N., Krzyżanowski, J. (2016). Konkurencyjność ukraińskiego sektora rolno-spożywczego na unijnym rynku po utworzeniu strefy wolnego handlu UE-Ukraina. Problemy Rolnictwa Światowego, 16(1), 85-94.

Izdebski, W., Jakubowski, Z., Skudlarski, J., Zając, S., Maznev, G., Zaika, S., (2014). Stan i perspektywy produkcji rzepaku w Polsce i na Ukrainie w aspekcie produkcji biopaliw transportowych. Problemy Rolnictwa Światowego, 14(2), 80-89.

Kacperska, E. (2018). Działalność podmiotów z kapitałem zagranicznym w polskim rolnictwie. Problemy Rolnictwa Światowego, 18(4), 222-235. DOI: 10.22630/PRS.2018.18.4.113. (Crossref)

Kharchenko, H., Kharchenko, V., Malak-Rawlikowska, A. (2018). Investment expenditures in Ukrainian agricultural enterprises: prognosis and development of appropriate investment strategy. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 105(2), 71-81. DOI: 10.22630/RNR.2018.105.2.17. (Crossref)

Kiforenko, O. (2016). Agroholdings as the Subjects of the Economy Globalization – the Example of Ukraine. Problemy Rolnictwa Światowego, 16(4), 169-178.

Klapkiv, L., Kedra, A. (2018). Relation between selected weather factors and insurance indemnity in Ukrainian agriculture. Economic Sciences for Agribusiness and Rural Economy, 1, 358-363. DOI: 10.22630/ESARE.2018.1.50. (Crossref)

Kraciński, P. (2018). Pozycja konkurencyjna Polski na światowym rynku zagęszczonego soku jabłkowego. Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 121, 71-81. DOI: 10.22630/EIOGZ.2018.121.5. (Crossref)

Kraciuk, J. (2018). Bezpieczeństwo żywnościowe Polski na tle wybranych krajów Europy Wschodniej. Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 121, 41-53. DOI: 10.22630/EIOGZ.2018.121.3. (Crossref)

Kuznets, S. (1973). Modern Economic Growth: Findings and Reflections. American Economic Review, 63(3), 247 258.

Kuznets, S. (1976). Wzrost gospodarczy narodów. Produkt i struktura produkcji. PWE: Warszawa.

Lee, D., Wolpin, K. (2006). Intersectoral Labor Mobility and the Growth of the Service Sector. Econometrica, 47(1), 1-46. (Crossref)

Lutsiy, K. (2017). Obecny stan rozwoju branży mięsnej na Ukrainie. Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 117, 19-31. DOI: 10.22630/EIOGZ.2017.117.2 (Crossref)

Łącka, I. (2018). Działalność innowacyjna i inwestycje w maszyny i urządzenia w przemyśle spożywczym w Polsce a wyzwania współczesnej gospodarki. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 105(2), 93-109. DOI: 10.22630/RNR.2018.105.2.19. (Crossref)

Malik, M., Zaburanna, L. (2014). Mechanizm interwencji państwa na rzecz rozwoju sfery agrarnej gospodarki Ukrainy. Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2(1), 59-67.

Melnyk, K. (2013). The Peculiarities of Formation and Development of Agricultural Holdings in Ukraine. Problems of World Agriculture, 13(4), 122 130.

Mrówczyńska-Kamińska, A., Baer-Nawrocka, A. (2016). The Significance of Agribusiness in the National Economy in the EU Countries. Rural Areas and Development, 13, 23-35. (Crossref)

Orlykovskyi, M., Trokoz, D. (2014). Новітні концепції управління ефективністю діяльності сучасних підприємств. (The last concepts of performance management of modern enterprises). Ефективна економіка, 5. Pobrano z: http://www.economy.nayka.com.ua/?op=1&z=3034.

Orlykovskyi, M., Wicki, L. (2016) Polityka i programy wsparcia rolnictwa w warunkach stowarzyszenia i członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Wnioski dla Ukrainy. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Orlykovskyi, M., Wicki, L., Maciejczak, M., Galchynska, Y. (2016). Rozwój biogospodarki opartej na wiedzy na Ukrainie – w kierunku systemu dyfuzji innowacji opartego o model poczwórnej helisy. Problemy Rolnictwa Światowego, 16(1), 164-176.

Pawlak, K. (2016). Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w przemyśle spożywczym krajów Unii Europejskiej. Problemy Rolnictwa Światowego, 16(2), 242-257.

Putsenteilo, P., Klapkiv, Y., Kostetskyi, Y. (2018). Modern challenges of agrarian business in Ukraine on the way to Europe. in: Economic Sciences for Agribusiness and Rural Economy, 1, 250-258. DOI: 10.22630/ESARE.2018.1.35. (Crossref)

Skudlarski, J., Chibowski, P., Izdebski, W., Krygul, R., Makarchuk, O., Zaika, S., Zając, S. (2017). Przemiany w wyposażeniu technicznym gospodarstw rolnych na Ukrainie w latach 2000-2015. Problemy Rolnictwa Światowego, 17(1), 182-194. DOI: 10.22630/PRS.2017.17.1.17. (Crossref)

SSSU-ДССУ (2017). Статистичний щорічник України” за 2016 (Rocznik statystyczny Ukrainy 2016 rok). State Statistics Service of Ukraine, Kyiv.

SSSU-ДССУ (brak daty). Валовий внутрішній продукт виробничим методом та валова додана вартість за видами економічної діяльності (Produkt krajowy brutto według metody produkcji i wartość dodana brutto według rodzaju działalności gospodarczej). Pobrano 18.04.2018 z: http://www.ukrstat.gov.ua/operativ/ operativ2008/ vvp/vvp_ric/xls/vtr_u.xlsx, dostęp:

SSSU-ДССУ (brak daty). Вартість основних засобів у 2000–2016 роках (Wartość środków trwałych w latach 2000-2016). Pobrano 12.05.2018 z: http://www.ukrstat.gov.ua/operativ/operativ2007/ibd/voz/voz_u/ voz06_u.htm.

SSSU-ДССУ (brak daty). Зайняте населення за видами економічної діяльності у 2001-2015 роках (КВЕД-2010) (Zatrudnienie według rodzajów działalności gospodarczej w latach 2001-2015). Pobrano 12.05.2018 z: http://www.ukrstat.gov.ua/operativ/operativ2016/rp/zn_ed/zn_ed_u/zn_ed_2016_u.htm.

SSSU-ДССУ (brak daty). Наявність і стан основних засобів за видами економічної діяльності (КВЕД-2010) за 2015 рік. (Dostępność i stan środków trwałych według rodzajów działalności gospodarczej 2015 rok). Pobrano 18.04.2018 z: http://www.ukrstat.gov.ua/operativ/operativ2013/ibd/nsoz/nsoz15_u.htm.

Wicka, A. (2018). Crop Insurance With Subsidies in Poland – Do It Works? Economic Science for Rural Development, (49), 178-186. DOI: 10.22616/ESRD.2018.134. (Crossref)

Wicka, A. (red.) (2013). Czynniki i możliwości ograniczania ryzyka w produkcji roślinnej poprzez ubezpieczenia. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Wicka, A., Wicki, L. (2016). Bio-Economy Sector in Poland and Its Importance in the Economy. Economic Science for Rural Development, 41, 219-228.

Wicki, L. (2010). Efekty upowszechniania postępu biologicznego w produkcji roślinnej. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Wicki, L. (2012). Convergence of Labour Productivity in Agriculture in the European Union. Economic Science for Rural Development, 27, 279-284.

Wicki, L. (2016). Zmiany produktywności czynników wytwórczych w polskim rolnictwie. Zeszyty Naukowe SGGW – Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 116, 149-160. DOI: 10.22630/EIOGZ.2016.116.52. (Crossref)

Wicki, L. (2017a). Food and Bioenergy – Evidence from Poland. Economic Science for Rural Development, 44, 299 305.

Wicki, L. (2017b). Changes in land use for production of energy crops in Poland. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 104(4), 37-47. DOI: 10.22630/RNR.2017.104.4.31. (Crossref)

Wicki, L. (2018). The role of productivity growth in agricultural production development in the Central and Eastern Europe countries after 1991. Economic Science for Rural Development, 47, 514-523. DOI: 10.22616/ESRD.2018.060. (Crossref)

Wicki, L., Orlykovskyi, M., Zaburanna, L. (2017). Agriculture in Poland and Ukraine –potential and dynamics of changes in production. Problemy Rolnictwa Światowego, 17(4), 326-338. DOI: 10.22630/PRS.2017.17.4.108. (Crossref)

Zabolotnyy, S. (2016). Principles of financial management in Ukrainian agribusiness companies. Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 4(4), 63-75.

Zhuk, V. (2015). Instytucjonalne podstawy rozwoju procesów inwestycyjnych rolnictwa w gospodarce Ukrainy. Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 3(1), 5-17.

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.